Typisch Overijssel

Carbidschieten: dit is hoe wij carbidschieten tijdens Oud & Nieuw

  • 2 minuten opladen
  • 6093 x bekeken

Met veel kabaal het oudejaar uitluiden is een eeuwenoude traditie. Op veel plekken in Overijssel wordt er - naast het afsteken van vuurwerk - ook met carbid geschoten. Vaak gebeurt dit met stalen melkbussen in een afgelegen weiland. Maar waar komt de traditie van carbidschieten vandaan?

Joelfeest

Ook dit gebruik stamt waarschijnlijk al uit de Germaanse tijd: de tijd vóór het christendom waarin goden als Wodan en Donar geëerd werden terwijl kwade geesten geweerd moesten worden. Dat gebeurde - vooral in de winter - met veel vuur en harde knallen. Het joelfeest werd gehouden als de dagen het kortst waren en de nachten het langst. Carbid bestond toen natuurlijk nog niet. Het werd pas rond 1900 uitgevonden en gebruikt als fietsverlichting. Tijdens de hongerwinter van 1944-1945 werden carbidlampen zelfs ook binnenshuis gebruikt.

Kwestie van geduld

In de verte zie je ze vaak al staan. Een groepje mensen rondom een spannende opstelling in een weiland. De knal is een kwestie van geduld. Want het is best een klus. Carbid is een chemische verbinding van calcium en koolstof. Bij het schieten worden er vrij grote stukken in een melkbus gedaan. Door er water aan toe te voegen ontstaat een gas. Als je - bij de juiste hoeveelheid gas - een vuurtje bij de opening in de melkbus brengt, knalt de deksel een eind weg. De knal kan oplopen tot wel 110 decibel.

Tegenwoordig hebben de harde knallen weinig meer met boze geesten te maken. Het is nu vooral een gezellig samenzijn en soms zelfs een sport: wat is de juiste verhouding carbid en water? Hoe krijg je de hardste knal en hoe ver komt de plastic bal? Die laatste vervangt inmiddels - om veiligheidsredenen - de melkbusdeksel. Zin gekregen om het te proberen?

Let op: carbid schieten mag niet altijd en overal. In veel gemeenten gelden strenge regels.