Typisch Overijssel

Dit is waarom Tukkers 'anbloazn' en 'afbloazn' op de midwinterhoorn

  • 2 minuten opladen
  • 6214 x bekeken

Ze zijn spook- en sprookjesachtig tegelijk. De lage, lange tonen die zich op een koude winteravond traag over het Twentse platteland verspreiden. Vooral als het vriest, reikt het geluid tot vele kilometers. Als versterker dient vaak een ouderwetse waterput die je nog bij veel traditionele Twentse boerderijen en huizen vindt.

Officieel begint het met ‘anbloazn’ op de eerste adventszondag en eindigt het met ‘afbloazn’ op Driekoningen (6 januari). Daartussen wordt, vooral aan het einde van de dag, volop geblazen. Een winterse wandeling aan het einde van het jaar wordt zo nog sfeervoller.

Multifunctioneel

De midwinterhoorn is oud. Heel oud zelfs. Net als bij een aantal andere tradities gaan we ook hier terug naar de Germanen. Tijdens hun joelfeesten verjoegen ze boze geesten met een zogenaamde ossenhoorn. Tijdens zo’n feest zou een stoet van overledenen door de nachtelijke hemel trekken. Op jacht naar een wolf die de zon wilde verslinden waardoor het altijd donker zou zijn.

Het is een mooie traditie tijdens de donkerste dagen van het jaar. Als verlangen naar licht, als roep om langere dagen.

Later werd de hoorn een communicatiemiddel op het platteland. Om kraamhulp op te roepen bijvoorbeeld. Of om katholieke boeren te waarschuwen tijdens hun verboden kerkdiensten. Maar ook om onderduikers in WO2 te alarmeren. Of smokkelaars. Maar het is vooral – en dat al eeuwenlang- een mooie traditie tijdens de donkerste dagen van het jaar. Als verlangen naar licht, als roep om langere dagen.

Mooi man

Wist je dat er in middeleeuwse psalmenboeken al gesproken wordt over een ‘joelhoorn’? En dat er op een werk van Jeroen Bosch een instrument te zien is dat op een midwinterhoorn lijkt? En dat die eeuwenoude traditie hier, in het oosten van het land, dus nog altijd gekoesterd wordt? En dat niet alleen: erfgoeddeskundigen hebben midwinterhoornblazen in 2013 officieel uitgeroepen tot immaterieel cultureel erfgoed. Volgens hen vormt het een belangrijke schakel tussen heden, verleden en toekomst. Dat kan best zo zijn, maar wij zeggen gewoon: mooi man!