Micro-avonturen op hoogte

9x watertorens die vertellen

  • Geschreven door Bertine
  • 4 minuten opladen
  • 2901 x bekeken

Het begon in 1856. Sindsdien lijken watertorens lukraak over ons landschap verspreid te zijn en wordt schoon en stromend water voor steeds meer mensen toegankelijk. Het opslagreservoir met vaak honderdduizenden liters water, garandeert een constante druk op het leidingennet. Maar die techniek is inmiddels door de tijd ingehaald: nog maar een kwart van alle watertorens is als zodanig in gebruik. De anderen zijn getransformeerd naar nieuwe spannende bestemmingen, elk met hun eigen verhaal. Nieuwsgierig geworden? Hieronder lees je meer. Let op: niet alle watertorens zijn te beklimmen of te bezoeken.

  1. 9

    Watertoren Weerribben-Wieden, 45,7 meter, 400 m3

    Een unieke plek om de middeleeuwse verkaveling met vele sloten en smalle perceeltjes van bovenaf te bekijken. Zo ging dat dus: veen afgraven en via het water afvoeren. In 2014 is dit bijzondere rijksmonument als uitkijktoren geopend voor het publiek. Boven in de toren zijn vier extra ramen gemaakt en binnen is een spectaculair trappenhuis in Harry Potter-stijl gebouwd. Met ruim tweehonderd treden, elkaar kruisende trappen en tussenbordessen met zitjes. De klim naar boven is een belevenis op zich. Herken je de bouwstijl? Het is de, typisch voor de jaren 30, Amsterdamse stijl.

  2. 8

    Watertorens Textielfabrieken Enschede

    Enschede telt twee karakteristieke watertorens die te danken zijn aan de textielindustrie van weleer. Allebei zijn ze even markant. Vandaar dat we niet kunnen kiezen. Die van spinnerij, weverij en ververij Menko stamt uit 1912 en overleefde de vuurwerkramp in 2000 ternauwernood. De watertoren van spinnerij Jannink kun je niet missen als je vanaf de A1 richting centrum volgt. Hij diende als brandblustoren. Nu staat hij als rijksmonument symbool voor de vele textielfabrieken die in Twente hebben gestaan. In beide watertorens kun je tegenwoordig wonen.

  3. 7

    Watertoren Landgoed Twickel, 37,5 meter, 200 m3

    In 1883 moet kasteelbewoner baron R.F. van Heeckeren van Wassenaer afscheid nemen van zijn 26-jarige broer. Die stierf aan tyfus, veroorzaakt door het drinken van besmet water. Vandaar dat er een drinkwaterleiding én een watertoren moet komen. Er vinden serieuze boringen plaats. Maar in plaats van zoet, helder water stuiten de werkmannen op een pekellaag. Dat was het begin van de zoutwinning in de streek. De watertoren verrijst uiteindelijk pas in 1894, het zoete water kwam met een tien kilometer lange, nieuw gegraven leiding uit Almelo.

  4. 6

    Watertoren Borne, 36,5 meter, 240 m3

    Twentse fabrieken hadden veel water nodig voor het maken van textiel. Dus lieten fabrikanten al vroeg waterleidingen aanleggen. Gewone huishoudens moesten nog even wachten op stromend water. Rijke families hadden een eigen waterput, arme gezinnen ontmoetten elkaar dagelijks bij de ‘dorpspomp’. Pas in 1930 – Nederland zat toen in een zware crisis - besloot de gemeenteraad om een waterleidingnet en -toren te bouwen. De klus werd gegund aan een plaatselijke aannemer die zo de eigen inwoners aan het werk kon houden.

  5. 5

    Watertoren Lutten, 49 meter, 578 m3

    Er zijn slechts twee watertorens in Nederland met een zadeldak. Een ervan staat in Lutten. Onder dat zadeldak kun je tafelvoetballen, -tennissen of badmintonnen. De watertoren is namelijk te huur voor groepen. Er is plek voor maximaal 24 personen. Acht van de tien kamers –met oorspronkelijke details – hebben elk een moderne badkamer. Luxe Swiss Sense XL-Boxsprings zorgen ervoor dat je uitgeslapen wakker wordt.

  6. 4

    De watertoren van Deventer, 53 meter, 500m3

    Deze beauty in neorenaissance stijl staat op een van de hoogste plekken van de stad. Hij is al in 1892 gebouwd en nog altijd in gebruik. Hoe je de neorenaissance stijl herkent? Aan de met bladgoud versierde zeemeermin bijvoorbeeld die dienst doet als windvaan. Of aan het uitkragende waterreservoir, bekroond met puntdak en mooi gedetailleerde dakkapellen. Of aan de koepelvormige lantaarn belegd met leien en een balustrade. Rijker kon bijna niet.

  7. 3

    De Koperen Hoogte, 50 meter

    Het waterreservoir van deze watertoren heeft plaatsgemaakt voor een langzaam draaiend restaurant. Een grote glazen lift brengt je naar boven. Daar dineer je op maar liefst 50 meter hoogte. We kunnen ons zo voorstellen dat je met een coole cocktail op het zonneterras start. Blijven slapen kan ook in een van de verrassend luxe hotelkamers op de onderliggende verdiepingen.

  8. 2

    Watertoren Ootmarsum, 9,05 meter, 216 m3

    Je zou er zo aan voorbijlopen. Met zijn amper tien meter is dit de laagste watertoren van Nederland. Toch is de druk op het omliggende waterleidingnet meer dan voldoende. De toren staat namelijk op de top van de Kuiperberg - een eeuwenoude stuwwal - die van zichzelf al 71 meter hoog is. Ook de bouwstijl is bescheiden. De strakke vormen, de machinale bakstenen en de drie smalle hoge vensters herinneren, net als de betonnen dakrand, aan een late, zakelijke variant van de Amsterdamse School.

  9. 1

    Watertoren Steenwijk, 86 meter, 145 m3

    Een watertoren van bijna 90 meter hoog herken je al van ver. Dat zou je denken. Maar niet in Steenwijk en omgeving. Daar zit de watertoren namelijk goed verstopt in een kerktoren die toch al 86 meter boven de stad uittorende. In deze 15e -eeuwse toren van de Grote of Sint-Clemenskerk werd in 1907 een waterreservoir gebouwd. Daarna volgde een nieuwe spits om het reservoir te verbergen. In de zomermaanden kun je naar boven klimmen. Het uitzicht over de omgeving is verbluffend.

Geschreven door Bertine

Bertine Kleinjan is geboren en getogen in Oldenzaal. Ze houdt van zeilvakanties en gaat graag op pad met hun oranje camperbusje maar duikt minstens één week per jaar onder in het prachtige Springendal.