Typisch Overijssel

Waarom is het Hanzenetwerk zo bijzonder?

  • 3 minuten opladen
  • 21949 x bekeken

Wat is het Hanzenetwerk? En wat maakt dit verbond zo bijzonder? We stappen in de tijdmachine en belanden in de Middeleeuwen. Hoe was deze tijd? Wat was de invloed van de Hanze? En wat merk je daar nu van in de Nederlandse Hanzesteden?

Het ontstaan van de Hanzesteden

Ergens tussen 1100 en 1200, krabbelden vertegenwoordigers van verschillende steden hun handtekening onder een verbond: het Hanzeverbond. Dit verbond was een samenwerkingsverband voor de Hanzesteden en de handelaren in deze steden. Aan dit samenwerkingsverband kon je vroeger vrijwillig deelnemen als stad. Er was geen centrale instantie die regels of richtlijnen oplegde. Zo nu en dan werden er bijeenkomsten gehouden in het Duitse Lübeck, waar afgevaardigden van verschillende steden aan deelnamen.Het is de 13e eeuw. Er wordt fanatiek handel gedreven tussen landen. Vooral zout, granen, vis, hout, wijn, bier, dierenhuiden en laken vinden hun weg over zee naar verschillende landen. Er is één probleem: de handel heeft te lijden onder de zeeroverij. En dus wordt er een verbond gesloten, het Hanzenetwerk.

Over welke Hanzesteden hebben we het hier?

De Hanzesteden aan de IJssel en de Randmeren zijn: Deventer, Doesburg, Elburg, Harderwijk, Hasselt, Hattem, Kampen, Zutphen en Zwolle.

Het Hanzenetwerk tegen piraterij

De Hanze was een verbond tussen steden die steun bij elkaar zochten in een tijd waar nog weinig recht was ontwikkeld en piraterij de handelsreizen tot gevaarlijke ondernemingen maakte. Door samen te werken konden ze bovendien de kosten drukken, op grote schaal inkopen en verkopen en zich samen wapenen tegen de grillen van landsheren.

Internationaal verbond

De meeste Hanzesteden lagen in Duitsland, maar ook in Nederland sloten steden zich aan bij de Duitse Hanze. In totaal waren er ongeveer 200 steden bij aangesloten, van Rusland tot aan Frankrijk. Veel koggeschepen, van 15 tot 30 meter lang, kwamen uit Duitsland en Scandinavië naar Nederlandse Hanzesteden om hier hun handelswaar af te geven. In de steden werd het vervolgens verhandeld, verkocht, opgeslagen of doorgevoerd naar het zuiden. Dat ging een stuk gemakkelijker en veiliger met het Hanzenetwerk.

Een machtig bondgenootschap

Het Hanzenetwerk werd in de middeleeuwen een machtig bondgenootschap. Welvaart, rijkdom en een bloeiende handel ontpopte zich. De steden van het Hanzenetwerk groeiden en bloeiden, wierpen stadsmuren op en raakten verfraaid met koopmanshuizen. In de 16e eeuw kwam er een einde aan de glorietijd en werd de Oostzeehandel vooral vanuit steden die buiten het Hanzenetwerk stonden, geregeld. Toch bleef de Hanze-identiteit bestaan tot op de dag van vandaag.

Iedere Hanzestad kent nog steeds zijn eigen charme en identiteit. Een overeenkomst: de roemrijke geschiedenis van het Middeleeuwse Hanzenetwerk heeft zijn sporen in elke Hanzestad achtergelaten. Van stadsmuren tot grachten en pittoreske straatjes de Hanzesteden lenen zich perfect voor een dagje uit of weekendje weg.